Podstawy mitologii greckiej zna prawie każdy. Uczymy się o niej w szkole, a motywy z niej zaczerpnięte przewijają się praktycznie wszędzie, od filmów i seriali, przez gry, aż po reklamy telewizyjne. Zapraszam na krótki przegląd najciekawszych moim zdaniem książek, które nawiązują do tego fantastycznego świata. Znajdzie się tutaj coś zarówno dla początkujących, jak i dla stałych bywalców Olimpu.
Zobacz również:
Najlepsze książki 2025 roku
Niosący słońce – recenzja
Igrzyska śmierci. Wschód słońca w dniu dożynek – recenzja
Rick Riordan – Percy Jackson i bogowie Olimpijscy
W czasie gdy moi rówieśnicy czytali Harry’ego Pottera, ja pochłaniałam Percy’ego Jacksona. Serię o młodym półbogu, który swoje wakacje spędza na walkach z potworami i rozwiązywaniu boskich konfliktów, można chyba zaliczyć już do klasyki literatury młodzieżowej. Wartkie tempo akcji, nieco sarkastyczna narracja i połączenie świata mitycznego z współczesnym tworzy combo idealne zarówno dla fanatyków mitologii greckiej, jak i tych, którzy mity dopiero poznają. Chociaż książki autorstwa Ricka Riordana mogą wydać się już nieco infantylne dorosłemu czytelnikowi, z czystym sercem możecie polecić je własnym dzieciom, rodzeństwu czy synowi sąsiadki koleżanki mamy. 😉 Zapewnicie im rozrywkę na długi czas, bo kolejnych części nie brakuje, a wręcz przybywa. Może nawet uda Wam się odblokować w nich nową pasję!
Madeline Miller – Kirke
Retellingi, czyli powieści mające na celu opowiedzieć znaną już historię na nowo, często z zupełnie innej niż dotychczas perspektywy, mają swoje grono fanów, ale też przeciwników. Bez znaczenia jednak, do której grupy należycie, niektóre pozycje są zdecydowanie warte zapoznania się z nimi. Właśnie do nich zalicza się powieść Kirke Madeline Miller. Chociaż nie jest to pierwsza książka tego typu, to jej popularność zdecydowanie rozpowszechniła retellingi mitów greckich z perspektywy kobiet. W ciągu ostatnich kilku lat powieści inspirowane Kirke wyrastały jak grzyby po deszczu.
W mitologii greckiej Kirke była czarodziejką mieszkającą na bezludnej wyspie, występowała przede wszystkim w micie o Odyseuszu. Można powiedzieć, że Miller napisała biografię tej postaci. Jako czytelnicy spotykamy Kirke przy samych narodzinach i towarzyszymy jej w każdym, mniej lub bardziej znaczącym, wydarzeniu. W książce nie brakuje przemyśleń głównej bohaterki i scenek z jej codzienności, ale też opisów tragicznych i brutalnych wydarzeń z jej życia, które ukształtowały ją taką, jaką znamy ją z mitów. Autorka zmusza nas do podważania sposobu, w jaki czarodziejka była przedstawiana w mitach — być może było w niej więcej człowieczeństwa, niż nam się dotąd wydawało?
Warto też dodać, że chociaż powieść jest mocno osadzona w świecie mitycznym, to dalej mamy do czynienia z fikcją literacką. Madeline Miller pozwala sobie na dużo niedopowiedzeń i pól do własnych interpretacji. Lepiej więc traktować Kirke jako dopełnienie mitów, a nie podręcznik do ich nauki.
Pat Barker – Milczenie dziewcząt
Trzeba przyznać, że tytuł powieści Pat Barker jest wyjątkowo trafny i ironiczny zarazem. W tym retellingu przenosimy się do czasów wojny trojańskiej, pełnej epickich bitew, heroicznych czynów i, oczywiście, wielkich bohaterów. Nie było w niej miejsca na oddanie głosu kobietom — nawet Helena, rzekoma winowajczyni całego zamieszania, nie miała wiele do powiedzenia. I to właśnie w Milczeniu dziewcząt możemy w końcu usłyszeć kobiecą wersję tej historii.
Główną rolę gra tutaj Bryzeida, niewolnica i branka Achillesa. Wraz z nią schodzimy z pola bitwy, by przenieść się do brutalnej rzeczywistości codziennego życia podczas wojny. Zakażone rany, ciała poległych i ludzkie wydzieliny są tu wszechobecne. Czytelnik jest postawiony przed okrutnym, ale aż realnym obrazem życia w wojskowych obozach. Chociaż wojna dzieje się na zewnątrz, to kobiety toczą swoje walki tutaj, w murach własnej przystani. Muszą mierzyć się z własnym strachem i obawami, przedmiotowym traktowaniem ze strony żołnierzy i wieloma innymi krzywdami.
Książka Barker nie jest lekką lekturą, bo dotyka tematów, które dla wielu osób mogą być niewygodne, a wręcz bolesne. Mimo wszystko warto po nią sięgnąć. Oprócz ukazania wojny trojańskiej z perspektywy kobiet, powieść pokazuje nam wojnę taką, jaką jest — brudną i pełną krzywdy.
Marie Phillips – Niegrzeczni bogowie
Bogowie z
natury są istotami, dla których ludzkie wartości nie mają zbyt wielkiego znaczenia. Zdrady, zabójstwa, wojny… To wszystko jest u nich na porządku dziennym, a większość konfliktów zaczyna się w wyniku zranionego boskiego ego. Poznając mitologię grecką, można czasami odnieść wrażenie, że oglądamy tanią telenowelę. A co jakby ten cały rozgardiasz przenieść do naszej rzeczywistości?
To właśnie zrobiła Marie Phillips. W swojej książce autorka sprowadza bogów na ziemię — dosłownie i w przenośni. Postacie takie jak Apollo, Artemida i Afrodyta, zamiast na górze Olimp, wiodą życie we współczesnym Londynie. Pozbawieni większości swoich boskich mocy, chwytają się przyziemnych, ludzkich zajęć i starają się wpasować w świat śmiertelników. Jednym wychodzi to lepiej, drugim gorzej, ale to, co wszyscy mają we krwi, to zamiłowanie do afer i intryg. A nadszarpnięte boskie ego, to, jak już nam wiadomo, najlepszy zapalnik potencjalnej dramy. 😉
Niegrzeczni bogowie to bardzo luźna, satyryczna historia przyprószona odrobiną angielskiego humoru. Postacie bogów potraktowane są w niej dosyć stereotypowo, ale dla fanów mitologii jest to świetna lektura na poprawę nastroju.
Paolo Santarcangeli – Księga labiryntu
Na koniec coś bardziej naukowego. To propozycja dla tych, którzy mają już szerszą wiedzę o świecie mitologii greckiej. Santarcangeli twierdzi jednak, że znajdzie się tu też coś dla architektów, filozofów i ogrodników. 😉
Księga labiryntu to studium skupiające się na (nie zgadniecie) labiryntach. Znajdziemy w nim takie oczywistości jak mit o labiryncie Dedala, ale autor dzieli się mnóstwem przemyśleń i analiz łączących motyw labiryntów z innymi legendami, cywilizacjami i kulturami. Książka napisana jest dosyć chaotycznie, co dla niektórych może być zniechęcające. Myślę jednak, że zapał i pasja, z jaką była tworzona, jest w stanie to wynagrodzić. Jeśli macie ochotę wejść w ten bardzo ciekawy, choć skomplikowany i pełen niespodziewanych zakrętów świat labiryntów, zdecydowanie polecam.
Grafika główna: materiały promocyjne – kolaż
